History of lamps

Sự phát hiện ra lửa có thể phát sáng trong đêm tối

Từ thời nguyên thủy, tổ tiên chúng ta đã biết rằng lửa cực kì quan trọng trong quá trình phát triển và tiến hóa của loài người. Những dấu vết từ khoảng 600000 – 400000 năm trước đây cho thấy cha ông ta đã biết dùng lửa từ rất sớm.

Những trận cháy rừng khiến cha ông ta biết lửa có thể làm chín được thức ăn. Không chỉ có hương vị thơm ngon hơn, thức ăn nấu chín còn giúp não bộ của loài người có được chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tiến hóa và sự phát triển sau này.

Con người phát hiện ra lửa từ rất sớm

Dù vậy, phải đến hàng ngàn năm sau thì con người mới có thể phát minh và chế ngự được ngọn lửa trong đời sống của mình. Ngọn lửa phổ biến trong cuộc sống, nó không chỉ dùng để nấu ăn mà còn được dùng để sưởi ấm và quan trọng là thắp sáng vào mỗi tối đêm, giúp con người có thể sinh hoạt và tránh xa các loại thú dữ.

Khởi đầu bằng đèn nến, đèn dầu

Người Ai Cập cổ đại đã phát minh ra nến đầu tiên với lõi là ruột cây tranh và cháy trong mỡ động vật đã nung chảy. Người La Mã và Ai Cập đã phát triển nến với các nguyên liệu khác nhau từ mỡ động vật, sáp ong, quả thanh mai, dầu cá nhà táng,…

Đèn dầu được loại người sử dụng chỉ sau khi nến được loại người phát triển và sử dụng một thời gian ngắn.

Con người ngày càng hoàn thiện và phát triển nến

Cho đến năm 1834, nhà sáng chế Joseph Morgan đã giới thiệu một cái máy cho phép làm nến khuôn bằng cách dùng một cái xi lanh có van di chuyển để đẩy nến ra khi chúng đã chắc.

Năm 1850 với sự sản xuất ra parafin, chất này được làm từ dầu và than đá phiến, nến đã đạt được bước phát triển vượt bậc. Từ đây, nến đã phát triển vượt bậc cho đến tận ngày nay.

Đèn hồ quang đánh dấu bước tiến quan trọng

Những chiếc đèn điện đầu tiên của loài người xuất hiện từ đầu những năm 40 của thế kỷ 19.

Ý tưởng chiếu sáng bằng điện ra đời trên cơ sở phát hiện ra hồ quang điện của Pê trốp (người Nga), và hiện tượng nung đỏ dây dẫn bằng dòng điện của Đê vi (người Anh), đều vào năm 1802.

Đèn hồ quang điện đầu tiền trên thế giới

Những chiếc đèn điện đầu tiên được con người sử dụng trong thực tế là đèn hồ quang, ra đời vào 1844 và do Dzan Bernar Fucô (người Pháp) sáng chế. Trong đó ông đã dùng điện cực than quay thay cho điện cực than tĩnh, và nhờ đó kéo dài được thời gian duy trì của hồ quang đến mức có ý nghĩa thực tế.

Tuy nhiên đèn hồ quang lại có quang thông lớn, thời gian duy trì ánh sáng ngắn và dễ gây hỏa hoạn vì không gian hở. Đối với nhiều người, đèn hồ quang là một thiết bị điện đầu tiên mà họ nhìn thấy. Sau này

Sự phát minh ra đèn sợi đốt của Edison – trang sử mới của nhân loại

Tháng 1 năm 1879, tại phòng thí nghiệm của mình tại Menlo Park, New Jersey, Thomas Edison – một trong những nhà phát minh nổi tiếng nhất của mọi thời đại đã chế tạo bóng đèn điện sợi đốt đầu tiên.

Bóng đèn sợi đốt – phát minh vĩ đại của Edison

Ban đầu, dây tóc của đèn là sợi platin mỏng được đặt trong một bóng thuỷ tinh hút chân không để chống ôxy hóa, lúc này đèn chỉ phát sáng được vài giờ rồi tắt.

Cải tiến lần 2, dây tóc là sợi vải tẩm cacbon đã phát sáng được trong 45 giờ.

Sau nhiều cải tiến liên tục chất liệu làm dây tóc phát sáng thì vonfram đã được sử dụng và cho hiệu quả cực kì mong đợi.

Ngày 17 tháng 1 năm 1880, bằng phát minh số 223,898 được cấp cho Edison về việc phát minh ra bóng đèn sợi đốt đầu tiên trên thế giới, và đó là dây tóc vonfram vẫn được sử dụng hàng trăm năm cho đến tận ngày nay.

Đèn phóng điện công suất cao ra đời

Năm 1901,  đèn hơi thủy ngân của Peter Cooper Hewitt chế tạo ra với kích thước dài 1.2 mét màu xanh lá cây. Tuy nhiên chiếc đèn này có công suất lên tới 400W.

Đèn hơi Natri được phát triển dựa trên bóng đèn sợi đốt

Năm 1920, đèn hơi Natri áp suất thấp được nghiên cứu phát triển và sử dụng phổ biến vào năm 1932, đèn hơi Natri dễ dàng được nhận biết bởi sắc vàng hổ phách của mình.

Đèn huỳnh quang – đèn compact

Đèn huỳnh quang được trình diễn trước công chúng tại hội chợ quốc tế tại New York vào năm 1937. Loại đèn này được thương mại hóa khoảng năm 1938. Đèn huỳnh quang thuộc loại nguồn sáng phóng điện áp suất thấp, ánh sáng được phát ra bởi bột huỳnh quang sau khi chúng được kích thích bằng các tia cực tím phát ra bởi phóng điện của hơi thủy ngân.

Đèn LED ra đời đánh dấu mốc son trong lịch sử phát triển của đèn chiếu sáng

Sự phát triển của đèn LED chiếu sáng chính là sự cải tiến cực kì nhiều của công nghiệp chiếu sáng.

Đèn LED ra đời là sự phát minh vĩ đại của nhân loại

Đèn LED (Light-Emitting-Diode) phát quang dựa trên các diot. Do đó chất liệu làm điôt phát quang của chất bán dẫn cực kì quan trọng.

Đèn LED phát ánh sáng đỏ đầu tiên được phát triển vào năm 1962 bởi nhà nghiên cứu khoa học Nick Holonyak Jr. trong khi ông đang công tác tại công ty General Electric. Sau đó ông chuyển tới trường đại học Illinois và tại đây ông đã được gặp “cha đẻ của điốt phát xạ”, M. George Craford.

George là người đã phát minh ra bóng Đèn LED có màu vàng đầu tiêncó cường độ sáng gấp 10 lần ánh sáng của bóng LED màu đỏ và màu cam vào năm 1972. Năm 1976, T.P. Pearsall đã tạo ra LED hiệu suất cao có ứng dụng quan trọng cho lĩnh vực thông tin liên lạc bằng sợi quang.

Các điôt phát quang luôn được nghiên cứu và cải tiến dần cho đến ngày nay mang đến ánh sáng đạt tiêu chuẩn cao, đa sắc, hiệu năng tốt và cực kì tiết kiệm điện.

Ban đầu đèn LED chỉ được sử dụng cho mục đích phát sáng. Tuy nhiên ngày nay nó được ứng dụng trong tivi, radio, điện thoại, máy tính, đồng hồ…cực kì phổ biến.

Xu hướng chiếu sáng cảm xúc – bước nhảy vọt của tương lai

Ngày nay đèn LED mang lại chất lượng ánh sáng cực tốt. Tuy nhiên riêng chất lượng ánh sáng là chưa đủ đáp ứng nhu cầu của con người trong tương lai. Xu thế chiếu sáng mới của tương lai gần đây nữa thôi đó chính là chiếu sáng cảm xúc.

Thiết kế hệ thống ánh sáng cảm xúc sẽ là xu hướng mới của tương lai

Giải pháp chiếu sáng cảm xúc đề ra cho những nhà thiết kế ánh sáng là phải đảm bảo sao cho số lượng đèn chiếu sáng phải đúng và đủ, không nhiều quá, không ít quá. Từ cường độ ánh sáng, quang thông, độ rọi,… phải phát huy được hiệu quả của nó.

Mỗi chế độ ánh sáng, màu ánh sáng, sự sắp đặt của nghệ thuật ánh sáng sẽ làm thay đổi cảm xúc của con người. Đây cũng chính là những gì con người cần trong thời đại chiếu sáng thông minh.